«Սովորական հավկիթն իրենից ներկայացնում է Երկրի լավագույն մոդելը: Շատ բարակ կեղև, ինչպես երկրակեղևը, դեղնուցը միջուկն է, իսկ սպիտակուցը` Երկրի միջնապատյանը»:
1.Նախագիծ՝ «Զատկական ձվի ֆիզիկան»:
Ծրագրի հեղինակ՝ Նունե ԹԵմուրյան
Ծրագրի ղեկավար՝ Լուսինե Բուշ
Մասնակիցներ՝ Միջին դպրոցի սովորողներ
Ծրագրի նպատակը. Սովորողներին ներգրավել շրջապատող աշխարհի գիտական գաղափարի ձևավորման գործընթացում, հավաքած տեղեկությունների և ստացված գիտելիքների հիման վրա կատարել փորձեր, նկարագրել այն, բացատրել դիտարկվող ֆիզիկական երևույթը, եզրակացություններ անել, ամփոփել, պատրաստել ուսումնական նյութ և տեղադրել այն անձնական բլոգում, ինչպես նաև զարգացնել նյութերը հավաքելու, մշակելու և համապատասխան ձևով ներկայացնելու հմտություններ:
- Ձվի թարմությունն ստուգելու հնարավոր միջոցները:
Պետք է ուշադրություն դարձնել ձվի մակերևույթին: Ձուն պետք է լինի հարթ, առանց ճաքերի ու խորդուբորդության: Եթե հաստ կճեպով ձուն արտահայտված ցան ունի մակերևույթին, ապա դա խոսում է ձվի՝ ոչ թարմ լինելու մասին: Ձուն պետք է կոտրված կամ ճաքած տեղ չունենա, այլապես կճեպի ճաքերից և կոտրվածքներից կարող են մանրէներ ներթափանցել հավանաբար վնասված ներքին թաղանթից ներս:
- Ինչպես ստուգել՝ եփած է ձուն թե ոչ:
Ձվի եփվածությունը կարելի է ստուգել այն պտտացնելով։ Եթե ձուն լավ է պտտվում, ապա այն լավ է եփված։
- Ինչպես ճիշտ խաշել ձուն:
Որպեսզի հասնել անհրաժեշտ եփվածության, սպիտակուցին և դեղնուցին հարկավոր են տարբեր ջերմաստիճաններ: Սպիտակուցի իդեալական ջերմաստիճանը 80 օC է: Այդ ջերմաստիճանում սպիտակուցը արդեն պնդանում է, բայց չի կորցնում իր փափկությունը և «ռետինե» չի դառնում: Իսկ դեղնուցի համար իդեալական ջերմաստիճանը 5 աստիճանով ցածր է՝ 77oC: Եթե անցնել այդ սահմանը, այն դառնում է չոր, փխրուն և ձեռք է բերում ոչ դուրեկան՝ կանաչամոխրագույն երանգ:
- Որ երևույթն է ընկած ձվի ներկման հիմքում և ինչպես է այն արտահայտվում: Բացատրել:
Ձվերի ներկման պատճառը Զատիկն է։ Ըստ ավանդություններից մեկի՝ Մարիամ Մագդաղենացին մեկնել է Հռոմ՝ քարոզելու: Ներկայանալով Իբերիոս կայսրին՝ նրան նվիրել է կարմիր ձու և ավետել. «Քրիստոս հարյավ ի մեռելոց»: Ձուն կարմիր ներկելով` հայտնում ենք, որ ամբողջ աշխարհը ՝Քրիստոսի Արյամբ գնվեց, և դրանով քարոզում մեր փրկությունը: Ձուն նաև Հույսն է խորհրդանշում, քանզի տակավին ձու է, դեռևս ձագ չէ: Իսկ զատկական ձուն խորհրդանշում է մեր հարության հույսը։
- Ինչու չի կարելի ձուն տեղադրել միկրոալիքային վառարանի մեջ:
Հում ձուն պայթում է, երբ այն փորձում ես պատրաստել միկրոալիքային վառարանում: Նույնը կարող է տեղի ունենալ մաքրած ու խաշած ձվի հետ։
- Որ ծայրից է ավելի հեշտ կոտրվում ձուն:
Ձուն ավելի հեշտ է կոտրվում իր լայն ծայրից։
- Ինչպես կարելի է ձվի օգնությամբ որոշել աղաջրի լուծույթի անհրաժեշտ խտության քանակության ստուգումը:
Հում ձուն դնում ենք աղաջրով լի տարայի մեջ ու ինչքան վերև է բարձրանում ձուն, այնքան շատ է աղաջրի աղի քանակը։
Կատարել փորձ.
- Ձվի օգնությամբ որոշել աղաջրի լուծույթի անհրաժեշտ խտության քանակը: Բացատրել և կատարել համապատասխան եզրակացություն:
Փորձը՝
Աղի անհրաժեշտ քանակն է` 7 թեյի գդալ։
Առարկան ջրի մակերևույթ բարձրացնելու համար պետք է անել այնպես, որ ջրի խտությունը ավելի բարձր լինի քան առարկայինը։ Ջրի մեջ բավականաչափ աղ ավելացնելով ջրի խտությունը հասնում է ձվի խտությանը և ձուն պահում ջրի երեսին։
Նունե Հովհաննիսյան 